mei 30

Lezing over Stapelen

Door Ruud van Nooijen

Reis door  de tijd met kasteel stapelen, bewoners, gebeurtenissen

Dinsdag 30 mei verzorgt Ruud van Nooijen een lezing over de historie van kasteel Stapelen. Ruud neemt u mee op reis door de tijd, een reis die gaat over het kasteel en omgeving,  een aantal van de bewoners, alsmede een aantal gebeurtenissen. Zijn verhaal gaat gepaard met veel fraaie beelden, een soort beeldverhaal dus. Hieronder een aantal onderwerpen:

Esch hoort sinds kort bij Boxtel, doch dat is eerder ook al het geval geweest: Jan II van Horne verwierf Esch als heerlijkheid en raakte het weer kwijt. Waarom was dat?
Wat weten we bijvoorbeeld nog meer van de laatste heer van Boxtel, wiens hoofd viel onder Parijse guillotine? Hoe kon dat gebeuren, hij was tenslotte reeds op de vlucht naar Engeland. Behalve dat hij heer van Boxtel en Liempde was, speelde hij ook een – zij het een bedenkelijke – rol als legeraanvoerder in de Republiek der verenigde Nederlanden. Een Nederlands cavalerieregiment stamt af van zijn troepen. Hij bood zelfs kasteel Stapelen aan om te dienen als hoofdkwartier voor de (patriotse) strijd tegen stadhouder Willem V. De Franse Zonnekoning verbleef een tiental dagen op het kasteel en zou, volgens een legende de Boxtelse sint-Petrustoren hebben beklommen. Waarom deed hij dat? Boxtelse protestanten hebben een tijdlang gekerkt in een inmiddels verdwenen gebouw op het kasteel, waar stond dat en waarom hadden zij geen eigen kerk? Bij de slag bij Boxtel, september 1794, zag een Nederlandse patriottengeneraal kans – hoewel de brug er uit lag – de Dommel over te steken en vijandelijke troepen bij verrassing gevangen te nemen. Begin 1839 hielden enige kanonnen vanaf een terrein bij het kasteel de brug in de Eindhovenseweg onder schot. Waarom was dat. In de achtertuin van het kasteel stond ooit de tweede Boxtelse papierfabriek. De eerste twee particuliere eigenaren woonden nooit op het kasteel, waren zij uit op iets anders? Als de heer er niet was, zwaaide een rentmeester op het kasteel de scepter. Wat deed hij zoal en waarom mocht de heer van Boxtel op zeker moment niet langer iemand van zijn keuze aanstellen? Waarom duikt in beschrijving van het kasteel en de historie ervan nog steeds het verhaal op dat het Heilig-Bloedwonder er zou hebben plaatsgevonden? Waar komen nazaten van Mahie terecht, nadat het kasteel in 1915 was verkocht aan de Paters Assumptionisten? Zie hier een kleine greep uit het verhaal van Ruud dat hij u graag laat meebeleven. Nieuwsgierig geworden? U bent van harte welkom.

Halverwege de lezing is er een pauze.

Te raadplegen bronnen:
www.heemkundeboxtel.nl (artikel / Beeldbank Boxtel)

www.picturespublishers.nl  (inzake boek over Stapelen)

  • – literatuur o.a.
      * Boxtel, een heerlijkheid tussen twee heren, J.J.G.M. (Hans) de Visser
      * Geschiedenis van de heerlijkheid Boxtel-Liempde en kasteel Stapelen, Adriaan van Abeelen, Ruud van Nooijen, Ger van den Oetelaar, 2022.
      * In de koecken gelevert, Hein Vera, 2015
      * Baanderheren, boeren en buitenlui, Jean Coenen, 2004